علائم عفونت روکش دندان معمولاً شامل درد مداوم و ضربان‌دار، حساسیت به گرما و سرما، تورم و قرمزی لثه اطراف دندان، احساس بو یا مزه بد در دهان، لق شدن روکش، و گاهی تب خفیف است. این عفونت به دلیل نفوذ باکتری‌ها به زیر روکش ایجاد شده و برای جلوگیری از عوارض جدی مانند آبسه و از دست دادن دندان، باید فوراً به دندانپزشک مراجعه کرد.
وقتی دندانی را روکش می‌کنید، انتظار دارید مشکل آن برای همیشه حل شود. اما گاهی اوقات ممکن است زیر همان روکش، مشکلی جدید به نام عفونت ایجاد شود. عفونت روکش دندان نه تنها بسیار دردناک است، بلکه اگر به موقع درمان نشود، می‌تواند عواقب جدی به دنبال داشته باشد. در این مقاله، به طور کامل به علائم عفونت روکش دندان، دلایل ایجاد آن، راه‌های درمان و پیشگیری می‌پردازیم.
مقاله بهترین نوع روکش دندان را مطالعه کنید
مقاله تعویض روکش دندان را مطالعه کنید
علائم و نشانه های عفونت زیر روکش دندان
شناخت به موقع علائم می‌تواند از گسترش عفونت جلوگیری کند. به این نشانه‌ها توجه کنید:
1. درد و حساسیت دندان
شایع‌ترین علامت، درد دندان است. این درد می‌تواند به صورت مداوم، ضربان‌دار یا تیز باشد و حتی به فک، گوش یا گردن شما نیز انتشار پیدا کند. اغلب، حساسیت به غذاها و نوشیدنی‌های سرد و گرم نیز به طور چشمگیری (به طور محسوسی) افزایش می‌یابد.
2. تورم و قرمزی لثه
اگر در لثه اطراف دندان روکش شده، تورم، قرمزی و التهاب مشاهده کردید، این یک زنگ خطر جدی است. ممکن است لثه حساس شده و حتی با کوچکترین فشار (مثلاً هنگام مسواک زدن) خونریزی کند.
3. ایجاد آبسه دندان
آبسه کیسه‌ای چرکی است که در اثر عفونت باکتریایی تشکیل می‌شود. ممکن است یک جوش یا برآمدگی چرکی روی لثه خود ببینید که گاهی اوقات چرک آن خارج شده و باعث ایجاد طعم و بوی بسیار بد در دهان می‌شود.
4. بو و مزه بد دائمی در دهان
اگر بدون هیچ دلیل واضحی، احساس می‌کنید دهانتان بوی بدی دارد یا مزه چرک می‌دهد، این می‌تواند نشانه تخلیه چرک از ناحیه عفونی زیر روکش باشد.
5. لق شدن روکش
عفونت می‌تواند به استخوان فک و رباط های اطراف ریشه دندان آسیب بزند. این آسیب می‌تواند باعث لق شدن خود روکش یا دندان زیرین شود.
6. تب و بدحالی
در موارد پیشرفته، عفونت می‌تواند باعث بروز علائم سیستمیک مانند تب خفیف و تورم غدد لنفاوی زیر فک شود که نشان‌دهنده گسترش عفونت است و نیاز به فوریت پزشکی دارد.
مقاله عوارض روکش دندان را مطالعه کنید
دلایل ایجاد عفونت بعد از روکش کردن دندان
دلایل ایجاد عفونت پس از روکش کردن دندان معمولاً ریشه در نفوذ باکتری‌ها به فضای زیر روکش دارد. شایع‌ترین دلیل، عدم درزگیری کامل و دقیق روکش بر روی دندان است که باعث می‌شود باکتری‌ها و ذرات غذا به مرور زمان به زیر آن نفوذ کنند و محیطی مناسب برای عفونت فراهم آورند. دلیل دیگر می‌تواند پوسیدگی ثانویه دندان در حاشیه روکش باشد که در اثر رعایت نکردن بهداشت دقیق دهان ایجاد می‌شود. علاوه بر این، گاهی اوقات آسیب دیدن عصب دندان (پالپ) در طول فرآیند تراش دندان یا به دلیل ضربه، می‌تواند ماه‌ها بعد از روکش گذاری منجر به مرگ عصب و عفونت شود. در نهایت، بیماری لثه (پریودنتال) پیشرفته در اطراف دندان نیز می‌تواند باعث عفونت و آسیب به ساختارهای نگهدارنده آن شود.
مقاله عمر روکش دندان را مطالعه کنید
چرا دندانی که روکش شده است عفونت می‌کند؟
-
عدم درزگیری مناسب: اگر روکش به خوبی روی دندان سوار نشده باشد و درزی داشته باشد، باکتری‌ها به راحتی به زیر آن نفوذ می‌کنند.
-
پوسیدگی ثانویه: اگر بهداشت دهان به خوبی رعایت نشود، در محل اتصال روکش و دندان، پوسیدگی جدیدی ایجاد شده و راهی برای ورود باکتری‌ها باز می‌کند.
-
آسیب به عصب (پالپ) دندان: گاهی ممکن است پس از تراش دندان برای روکش، عصب دندان تحریک شده و به تدریج دچار التهاب و مرگ شود که در نهایت به عفونت می‌انجامد.
-
ضربه به دندان: وارد آمدن ضربه ناگهانی به دندان روکش شده می‌تواند باعث ترک خوردن آن یا آسیب به ریشه شود.
درمان عفونت روکش شده دندان
درمان عفونت دندان روکش شده به میزان پیشرفت آن بستگی دارد، اما هدف اصلی همیشه نجات دندان طبیعی شماست. معمولاً اولین و مؤثرترین گزینه، درمان ریشه (عصب‌کشی) از طریق روکش است که در آن دندانپزشک یا متخصص درمان ریشه (اندودنتیست)، با ایجاد یک سوراخ کوچک روی روکش، به کانال‌های ریشه دسترسی پیدا کرده، بافت عفونی و عصب مرده را خارج می‌کند و فضای درون ریشه را به طور کامل ضدعفونی و پر می‌نماید. در بسیاری از موارد، پس از اتمام عصب‌کشی، لازم است روکش قدیمی که اکنون سوراخ شده یا احتمالاً نشتی دارد، برداشته شده و یک روکش جدید و کاملاً چسبنده جایگزین آن شود تا از عفونت مجدد جلوگیری گردد. همزمان، اغلب یک دوره آنتی‌بیوتیک برای از بین بردن کامل باکتری‌ها و کنترل عفونت گسترده‌تر تجویز می‌شود. تنها در موارد بسیار پیشرفته که عفونت به استخوان فک آسیب جبران‌ناپذیری زده باشد، دندان غیرقابل نگهداری بوده و کشیدن دندان به عنوان آخرین راه‌حل پیشنهاد می‌شود.
روش درمان کاملاً به میزان پیشرفت عفونت بستگی دارد:
-
آنتی‌بیوتیک: برای کنترل و از بین بردن عفونت باکتریایی تجویز می‌شود.
-
درمان ریشه (عصب کشی): متداول‌ترین روش درمان است. دندانپزشک از طریق یک سوراخ کوچک روی روکش، بافت عفونی و عصب مرده را خارج کرده، کانال ریشه را تمیز و پر می‌کند.
-
تعویض روکش: در بسیاری از موارد، پس از عصب کشی، لازم است روکش قدیمی برداشته شده و یک روکش جدید جایگزین آن شود.
-
کشیدن دندان: اگر عفونت آنقدر پیشرفت کرده که به استخوان فک آسیب جدی زده و دندان غیرقابل نگهداری باشد، چاره‌ای جز کشیدن آن و جایگزینی با ایمپلنت یا بریج نیست.
آنتی بیوتیک برای عفونت دندان روکش شده
تجویز آنتی‌بیوتیک برای عفونت دندان روکش شده معمولاً با یک هدف اصلی انجام می‌شود: کنترل و جلوگیری از گسترش عفونت باکتریایی به نواحی اطراف مانند فک، صورت یا حتی جریان خون. داروهای رایجی مانند آموکسی‌سیلین، مترونیدازول یا کلیندامایسین اغلب برای این منظور تجویز می‌شوند. با این حال، بسیار حیاتی است بدانید که آنتی‌بیوتیک به تنهایی درمان قطعی عفونت نیست؛ چرا که منشأ عفونت (عصب مرده و باکتری‌های محبوس در کانال ریشه) را از بین نمی‌برد و تنها به عنوان یک درمان مکمل و موقت عمل می‌کند تا عفونت را تا زمان انجام درمان اصلی (مانند عصب‌کشی یا تخلیه آبسه) مهار کند. مصرف خودسرانه یا ناتمام کردن دوره آنتی‌بیوتیک می‌تواند منجر به ایجاد باکتری‌های مقاوم شده و روند درمان را با مشکل مواجه سازد، بنابراین حتماً باید تحت نظر دندانپزشک و مطابق با دستورالعمل دقیق او مصرف شود.
هزینه درمان عفونت روکش دندان
هزینه درمان بستگی به روش انتخابی دارد. هزینه عصب کشی دندان روکش شده، تعویض روکش و موارد دیگر را دندانپزشک پس از معاینه اعلام می‌کند. به طور کلی، هزینه درمان عفونت می‌تواند از هزینه خود روکش نیز بیشتر شود، بنابراین پیشگیری بسیار حائز اهمیت است. برای اطلاعات دقیق‌تر در مورد قیمت هر واحد روکش دندان و هزینه‌های جانبی می‌توانید با مطب تماس بگیرید.
چگونه از عفونت روکش دندان پیشگیری کنیم؟
-
رعایت بهداشت دقیق دهان و دندان (مسواک، نخ دندان و دهانشویه)
-
استفاده از نخ دندان به طور خاص در اطراف روکش
-
پرهیز از جویدن غذاهای سخت با دندان روکش شده
-
مراجعه منظم به دندانپزشک برای چکاپ (هر 6 ماه یکبار)
پیشگیری از عفونت روکش دندان کاملاً به مراقبت های مستمر و اصولی بستگی دارد. پایه اصلی این مراقبت ها، رعایت بهداشت دقیق و بدون وقفه دهان و دندان است که شامل مسواک زدن دو بار در روز با خمیردندان حاوی فلوراید، استفاده روزانه از نخ دندان مخصوص پروتز (سوپر فلاس) برای تمیز کردن دقیق ناحیه حاشیه روکش که مسواک به آن دسترسی ندارد، و استفاده از دهانشویه ضد باکتریال می شود. علاوه بر این، پرهیز از جویدن یا گاز زدن اجسام سخت مانند یخ، آبنبات یا مداد با دندان روکش شده، از شکستن یا شل شدن آن که راهی برای نفوذ باکتری هاست، جلوگیری می کند. در نهایت، مراجعه منظم هر شش ماه یکبار به دندانپزشک برای معاینه حرفه ای، بررسی سلامت روکش و انجام جرم گیری، مهم ترین گام پیشگیرانه است که امکان تشخیص زودهنگام هرگونه مشکل احتمالی را قبل از تبدیل شدن به یک عفونت جدی فراهم می کند.
سوالات متداول
آیا عفونت روکش دندان خودبه‌خود خوب می‌شود؟
خیر. عفونت دندان یک مشکل خودمحدودشونده نیست و بدون درمان دندانپزشکی نه تنها بهبود نمی‌یابد، بلکه گسترش پیدا می‌کند.
اولین اقدام در مواجهه با این علائم چیست؟
فوراً با دندانپزشک خود تماس بگیرید. تا زمان مراجعه، می‌توانید از مسکن‌های معمول (مثل ایبوپروفن) و کمپرس سرد روی صورت برای کاهش درد و تورم استفاده کنید.
آیا برای درمان حتماً باید روکش برداشته شود؟
در بسیاری از موارد برای درمان ریشه، نیازی به برداشتن کامل روکش نیست و دندانپزشک از طریق ایجاد یک سوراخ روی آن کار خود را انجام می‌دهد. اما اگر روکش آسیب دیده یا درزگیری آن مشکل دارد، باید تعویض شود.
جمع بندی نهایی
عفونت روکش دندان یک وضعیت دردناک و بالقوه خطرناک است که نیاز به توجه فوری دارد. با شناخت علائم هشداردهنده مانند درد مداوم، تورم لثه و بوی بد دهان، می‌توانید قبل از پیشرفت عفونت، اقدام لازم را انجام دهید. به خاطر داشته باشید که سرمایه‌گذاری روی پیشگیری و مراقبت های منظم دندانپزشکی، همیشه مقرون‌به‌صرفه‌تر و کم‌دردسرتر از درمان یک عفونت پیچیده است. در صورت مشاهده هر یک از این علائم، درنگ نکنید و به دندانپزشک مراجعه کنید.
